Biếng ăn là tình trạng trẻ ăn ít hơn bình thường, ngậm thức ăn trong miệng, thậm chí là bỏ bữa. Nguyên nhân gây ra trình trạng này có thể do tâm lý, do thói quen không tốt của cha mẹ. Vì vậy, mẹ nên có các cách phòng và xử trí kịp thời cho trẻ để tránh hậu quả nghiêm trọng. Như: suy dinh dưỡng, suy giảm hệ miễn dịch, tâm sinh lý của trẻ,…. Bài viết dưới đây giúp mẹ hiểu rõ hơn tại sao trẻ lại biếng ăn và nên bổ sung thực phẩm nào cho trẻ.
Mục lục
1. Tại sao trẻ biếng ăn?
Trẻ ngậm thức ăn lâu không chịu nuốt, không tăng cân liên tục trong 3 tháng liền là biểu hiện trẻ chán ăn. Tại sao trẻ lại biếng ăn, dưới đây là một số nguyên nhân dẫn tới tình trạng này, cụ thể:
1.1. Tại sao trẻ biếng ăn – yếu tố bên trong
Trẻ thường có các biểu hiện ăn ít, chán ăn không rõ tại sao trẻ lại biếng ăn. Lúc này, mẹ có thể nghĩ ngay đến biếng ăn do các yếu tố bên trong như:
Mẹ mang thai thiếu chất
Nếu người mẹ mang thai thiếu các chất như: sắt, kẽm, vitamin (A, D, B1, B2,..),… sẽ khiến cho thai nhi bị thiếu chất và suy dinh dưỡng. Khi đó, trẻ sinh non hay cả trẻ sinh đủ tháng, đủ cân sẽ biếng ăn. Có thể lười bú, bỏ bú mẹ và sữa công thức.
Do thay đổi sinh lý
Trong những giai đoạn khám phá khả năng của cơ thể, học và luyện tập những kĩ năng mới nên trẻ không chú tâm tới việc ăn uống, như:
- Giai đoạn 3-4 tháng tuổi: trẻ đang tập lẫy, ngóc đầu để quan sát môi trường xung quanh.
- Giai đoạn 9-10 tháng tuổi: trẻ đang tập bò, tập đứng, tập đi, trẻ thích thú với những thay đổi mới.
- Giai đoạn từ 16-18 tháng tuổi: trẻ đang thích chạy nhảy và khám phá mọi thứ xung quanh.
Hay giai đoạn trẻ mọc răng sẽ khiến cho lợi của trẻ bị tổn thương, sưng đau. Và kèm theo sốt nên trẻ thường mệt mỏi, khó chịu và không muốn ăn gì.
Yếu tố sinh học và di truyền
Trẻ biếng ăn có thể do di truyền từ người thân đã mắc chứng rối loạn ăn uống. Hay trong gia đình từng có người bị trầm cảm hoặc các vấn đề sức khỏe tâm thần khác,…
Bệnh lý
Trẻ bị nhiệt miệng, viêm amidan,…các tổn thương này sẽ gây khó khăn cho việc nhai và nuốt của trẻ dẫn tới trẻ lười ăn.
Khi trẻ mắc các bệnh mạn tính cơ thể của trẻ thường yếu, mệt và không muốn ăn. Như: bệnh crohn, hen suyễn, bệnh tim,….
Rối loạn tiêu hoá
Trẻ gặp các vấn đề về rối loạn tiêu hoá như: tiêu chảy, táo bón, đầy bụng, nôn trớ,… Điều đó khiến trẻ mệt mỏi, ăn không ngon miệng, dẫn tới tình trạng chán ăn.
Trẻ bị tắc nghẽn đường tiêu hoá dẫn tới tiêu hoá chậm, chán ăn ở trẻ. Nguyên nhân do giun sán, polyp trực tràng.
Trẻ bị nhiễm khuẩn
Khi trẻ bị nhiễm khuẩn dẫn tới loạn khuẩn đường ruột, gây chướng bụng, khó tiêu và chán ăn. Trẻ bị nhiễm khuẩn cũng là nguyên do khiến cho lượng vitamin và khoáng chất bị mất đi rất lớn. Vậy trẻ biếng ăn do thiếu vitamin gì? Đó là các vitamin nhóm B, vitamin A, vitamin C và khoáng chất như: sắt, kẽm, magie,…làm trẻ lười ăn, không muốn ăn.
Ngoài ra, trẻ kém hấp thu có thể do di truyền. Thiếu các enzym tiêu hóa khiến trẻ chậm hấp thu sẽ lười ăn hơn so với bình thường.
1.2. Tại sao trẻ biếng ăn – các yếu tố bên ngoài
Các yếu tố bên ngoài rất quan trọng ảnh hưởng tới tình trạng biếng ăn của trẻ, cụ thể như:
Thay đổi dạng ăn cho trẻ
Chuyển đổi dạng ăn cho trẻ như trẻ đang bú mẹ hoàn toàn chuyển sang ăn dặm. Đó là nguyên nhân phổ biến khiến tại sao trẻ 6 tháng tuổi biếng ăn.
Thay đổi môi trường
Khi trẻ bắt đầu đến trường, môi trường sống thay đổi khiến bé chưa thích nghi được, dẫn tới sợ sệt, tâm lý căng thẳng, trẻ không muốn ăn.
Tạo thói quen không tốt cho trẻ
Bố mẹ vừa cho trẻ chơi đồ chơi, xem tivi, ipad,.. Vừa cho trẻ ăn việc này khiến trẻ quá chăm chú vào đồ chơi, hình ảnh nên trẻ không chịu ăn.
Ngoài bữa chính, mẹ cho trẻ ăn vặt nhiều bim bim, khoai tây chiên, kẹo,…khiến trẻ đầy bụng, khó tiêu. Điều đó không tốt cho hệ tiêu hoá của trẻ. Việc cho trẻ ăn như vậy còn khiến trẻ mất cảm giác ngon miệng, không muốn ăn.
Mẹ cho trẻ ăn không đúng bữa cũng là nguyên nhân khiến lười ăn.
Tạo tâm lý sợ hãi cho trẻ
Cha mẹ bắt ép trẻ ăn quá nhiều khiến trẻ sợ ăn, tránh né khi tới bữa ăn, hay thường quát mắng khi trẻ ăn chậm là nguyên nhân dẫn tới biếng ăn ở trẻ.
Trẻ bị sốt, ho,..không chịu uống thuốc, mẹ cho thuốc vào thức ăn, sữa khiến trẻ sợ không dám ăn.
Thực đơn của trẻ nhàm chán, thiếu chất
Mẹ cho trẻ ăn cháo trắng, cháo thịt bò trong nhiều ngày liên tục không thay đổi món mới cho trẻ khiến trẻ không muốn ăn.
Trên đây là một số nguyên nhân thường gặp khi trẻ biếng ăn. Nếu để tình trạng biếng ăn kéo dài có thể dẫn tới tình trạng suy dinh dưỡng, chậm phát triển về trí não. Dẫn đến sức đề kháng của trẻ giảm đi khiến trẻ dễ mắc bệnh hơn. Do đó, mẹ cần có cách khắc phục sớm cho trẻ tránh hậu quả không mong muốn cho trẻ.
2. 5 biện pháp cho trẻ biếng ăn
Trẻ biếng ăn lâu ngày sẽ hình thành tâm lý thụ động khó hòa nhập với bạn bè trang lứa. Đây cũng nguyên nhân gây ra chứng tự kỷ ở trẻ. Vì vậy mẹ cần có cách xử trí cho trẻ như:
2.1. Hình thành thói quen ăn uống tốt cho trẻ
Nguyên tắc
Mẹ nên hình thành nếp ăn cho trẻ ngay 6 tháng tuổi. Đây là độ tuổi bắt đầu ăn dặm và nên chú ý các nguyên tắc sau:
- Nên cho trẻ ăn các thức ăn gần giống với sữa mẹ và sữa công thức để trẻ làm quen dần.
- Tập cho trẻ ăn các thức ăn từ lỏng tới đặc và từ ít tới nhiều. Cụ thể, mẹ có thể tập cho trẻ ăn bột từ 1-2 thìa. Sau đó tăng dần lên ⅓ rồi đến nửa bát. Mẹ nên cho trẻ ăn 2-3 bữa trên ngày. Đối với trẻ trên 1 tuổi thì tăng số bữa ăn lên là 3-4 bữa/ ngày.
- Ăn từ vị ngọt đến vị mặn, thường là bột ngọt trước cho trẻ ăn dặm vì mùi vị tương tự với sữa mẹ. Sau khoảng 2-4 tuần, mẹ thay thế dần cho trẻ bằng bột mặn với nhiều thành phần dinh dưỡng hơn.
- Bột ăn dặm của trẻ phải đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng quan trọng như: chất bột đường (gạo, khoai tây,..), chất đạm (thịt, cá, trứng,..), chất béo (dầu, mỡ, bơ,…), vitamin và khoáng chất gồm rau củ và trái cây tươi
- Không thêm mắm/ muối vào đồ ăn dặm của trẻ. Do chúng có thể thận của trẻ hoạt động quá sức, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ sau này.
- Không ép trẻ ăn tránh gây ra tâm lý sợ hãi, né bữa ăn
Rèn luyện
Tập cho trẻ độc lập khi ăn, mẹ nên mua cho trẻ một chiếc ghế phù hợp. Ghế có độ nghiêng đỡ cho trẻ, có dây cột và cho trẻ ngồi ăn cho gia đình. Điều này sẽ khiến có hào hứng ăn uống, đồng thời cũng là cách để trẻ quan sát người lớn ăn và học cách ăn.
Bố mẹ nên lập thời gian biểu cho con, cố định giờ ăn trong ngày để hình thành thói quen.
2.2. Cho trẻ vận động thường xuyên hơn
Đối với trẻ chưa biết bò và đi có thể áp dụng biện pháp massage cho trẻ. Điều này giúp hệ tiêu hoá của trẻ hoạt động tốt hơn. Đồng thời hạn chế được các bệnh về đường tiêu hoá. Giúp trẻ tiêu hoá tốt hơn, bụng không đầy hơi, mau đói,…
- Bước 1: Một tay của mẹ nắm lấy tay bé, sau đó mẹ lấy ngón cá ở ngón tay còn lại miết vào ngón tay cái của trẻ, thực hiện khoảng 6 phút.
- Bước 2: Sau đó, mẹ dùng tay miết và xoa liên tục vào đốt tay của bé, thực hiện trong vòng 6 phút
- Bước 3: Mẹ ngứa lòng bàn tay của bé ra, một tay giữ vào phần đầu của các ngón tay, tay kia dùng ngón trỏ miết vào lòng bàn tay của bé theo chiều kim đồng hồ, mẹ thực hiện khoảng 10 phút.
- Bước 4: Cho bé nằm sấp, mẹ nắm bàn tay rồi miết dọc 2 sống lưng của trẻ, lưu ý không miết vào giữa xương sống của trẻ, thực hiện 5 phút.
Khi trẻ đã vận động được thì mẹ hãy chơi cùng các trẻ, có thể là: đi bộ, đá bóng, chơi đuổi bắt,… Cho trẻ vận động khiến trẻ tiêu hao năng lượng, nhanh đói hơn, vì thế trẻ sẽ thèm ăn hơn. Mỗi ngày mẹ cho trẻ chơi khoảng 1 giờ đồng hồ.
2.3. Thực đơn phải đa dạng, trang trí bắt mắt
Mẹ nên thay đổi món ăn liên tục cho trẻ để trẻ cảm thấy hứng thú ăn hơn. Một số món cháo, cơm nắm mẹ có thể tham khảo và thêm vào thực đơn cho trẻ như:
Cháo cá lóc
Mẹ chuẩn bị 1 khúc cá lóc vừa ăn, 1 ít gừng, hành lá, hành tím, gạo tẻ, gạo nếp và rau củ tuỳ thích.
Cách làm: cá làm sạch luộc chín với gừng cho đỡ tanh rồi gỡ xương và phi thơm cùng hành tím, gạo được nấu cùng với rau củ cho chín nhừ, nêm vừa ăn rồi múc ra bát, cho cá lên trên trang trí cho đẹp mắt.
Cháo tôm, rau mồng tơi
Mẹ chuẩn bị tôm, 2-3 lá rau mồng tơi, hành gạo và dầu ăn.
Cách làm: tôm sau lột bỏ vỏ rồi băm cùng hành lá, ướp chút gia vị, mồng tơi được băm nhỏ. Gạo được nấu chín nhừ, rồi thêm tôm vào, sau đó cho rau mồng tơi vào nấu chín và nêm vừa ăn là được.
Cơm nắm thịt bò xào cà rốt
Chuẩn bị:100g thịt bò mềm, 1 củ cà rốt, ngò, cơm dẻo, dầu ăn
Cách làm: Thịt bò ướp với gia vị, dầu ăn rồi xay nhuyễn và cũng xay cà rốt. Sau đó, xào cà rốt chín mềm rồi cho thịt bò xào tới chín, cho ra bát. Mẹ trộn với cơm và tạo hình đẹp, lạ mắt để trẻ thích ăn hơn.
Mẹ nên hạn chế các thức ăn chiên xào, các đồ ăn vặt,…do chúng không tốt cho hệ tiêu hoá của trẻ, khiến trẻ no lâu hơn nên trẻ thường chán ăn, lười ăn, và ăn không ngon miệng.
Trẻ biếng ăn kéo dài sẽ trở thành một vòng xoắn bệnh lý “ biếng ăn – suy dinh dưỡng” mãi không dứt. Vì thế, các cách xử trí trên giúp mẹ khắc phục được tình trạng này. Ngoài ra, mẹ nên kết hợp với các thực phẩm bổ sung giúp trẻ tiêu hoá tốt hơn.
Thực phẩm bổ sung cho trẻ biếng ăn
Để trẻ có một hệ tiêu hoá khoẻ mạnh, ăn ngon miệng hơn, chóng lớn hơn mẹ nên tham khảo một số thực phẩm bổ sung dưới đây:
Bổ sung lợi khuẩn
Lợi khuẩn Bifidobacterium chiếm 90% lượng lợi khuẩn đường ruột và đóng vai trò thiết yếu với cơ thể của trẻ nhỏ, nhất là đối với trẻ biếng ăn:
- Thiết lập hệ cân bằng vi sinh đường ruột với 85% lợi khuẩn và 15% hại khuẩn, ức chế vi khuẩn có hại và bảo vệ cơ thể của trẻ nhỏ.
- Tiết ra enzym tiêu hoá thức ăn và hấp thụ các chất dinh dưỡng từ cơ thể.
- Sản sinh ra nhóm vitamin nhóm B và các vitamin thiết yếu giúp trẻ ăn ngon miệng hơn.
- Tổng hợp các kháng sinh tự nhiên
- Tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ để bảo vệ cơ thể tránh các tác nhân gây bệnh, gây nhiễm trùng.
Bổ sung kẽm
Trẻ thiếu kẽm là nguyên nhân dẫn tới chán ăn và mất cảm giác ngon miệng ở trẻ. Bổ sung kẽm giúp trẻ ăn ngon miệng hơn, tăng hấp thu, tăng tổng hợp chất đạm và phân chia tế bào. Kẽm giúp duy trì, bảo vệ tế bào vị giác và khứu giác của trẻ.
Nguồn thực phẩm chứa kẽm như:
- Tôm, cua
- Các loại hạt như: hạt bí, hạt điều, óc chó,…
- Rau củ quả: nấm, cải bó xôi, bông cải xanh
Trẻ từ 1-3 tuổi bổ sung 7mg, trẻ 4-8 tuổi là 12mg.
Xem thêm: 6 điều cần biết về biếng ăn sinh lý ở trẻ
Kết luận
Biếng ăn là tính trạng rất phổ biến hay gặp ở trẻ, có thể khiến trẻ sụt cân, chậm phát triển. Mẹ tìm hiểu rõ nguyên nhân tại sao trẻ lại biếng ăn giúp mẹ có cách giải quyết tốt nhất cho trẻ. Đồng thời, bổ sung lợi khuẩn cho trẻ sẽ giúp trẻ tiêu hoá tốt hơn, ăn ngon miệng hơn.
Để biết thêm thông tin, vui lòng liên hệ với chuyên gia của chúng tôi qua HOTLINE 19009482 hoặc 096762 9482.