Trẻ biếng ăn chậm lớn là tình trạng ngày càng phổ biến hiện nay ở trẻ trong giai đoạn từ 1 – 6 tuổi. Trẻ không chịu ăn hoặc ăn ít khiến cơ thể không đủ dinh dưỡng, chậm lớn. Tuy nhiên, đa phần các trường hợp trẻ biếng ăn là do tâm lý chứ không phải do mắc bệnh. Vì vậy, bài viết này sẽ giúp mẹ biết cách xử lý khi trẻ biếng ăn phải làm sao cho tốt nhất.
Mục lục
1. Tìm ra nguyên nhân dẫn đến trẻ biếng ăn – trẻ biếng ăn phải làm sao?
Để chữa khỏi chứng biếng ăn ở trẻ cách tốt nhất là khắc phục từ nguyên nhân. Vậy trẻ biếng ăn phải làm sao?
1.1. Thực đơn lặp đi lặp lại và món ăn không hợp khẩu vị:
Việc lặp lại các món ăn nhiều ngày khiến trẻ không còn hứng thú với món ăn, gây ra cảm giác chán ăn. Thay đổi thực đơn với các món ăn đa dạng là điều cần thiết để thu hút trẻ. Ngoài ra, có những thực phẩm mà trẻ không thực sự thích, thậm chí là sợ phải ăn chúng.
Nếu trẻ bị ép ăn sẽ dẫn đến bị áp lực và sợ hãi việc ăn uống. Ví dụ có một số trẻ sợ ăn hành hay cà rốt. Mẹ nên tìm hiểu xem khẩu vị của con mình để điều chỉnh thực đơn phù hợp.
Tuy nhiên, việc chiều chuộng trẻ quá mức khi chỉ cho trẻ ăn món ăn chúng thích cũng trở thành thói quen xấu dẫn đến trẻ biếng ăn. Có thể những đồ ăn trẻ thích ăn nhiều sẽ không có lợi cho sức khỏe như bánh ngọt, kẹo hay nước ngọt.
Chỉ ăn đồ ăn trẻ thích có thể làm mất cân đối dinh dưỡng. Trẻ từ chối các món ăn đa dạng khác sẽ hình thành thói quen kén ăn.
1.2. Thời gian ăn không phù hợp
Cho trẻ ăn vào lúc trẻ còn no khiến trẻ không muốn ăn. Ép trẻ ăn thêm có thể làm trẻ thấy đầy bụng, khó chịu. Đôi khi các bữa ăn phụ lại là nguyên nhân dẫn đến trẻ biếng ăn. Khi được ăn trước bữa chính làm mất cảm giác đói, thèm ăn của trẻ. Điều này dẫn đến tình trạng bỏ bữa.
Một số món ăn vặt thường ngày như bim bim, kẹo, bánh, khoai tây chiên cũng khiến trẻ dễ chán với các món ăn chính. Hơn nữa, ăn nhiều những đồ ăn vặt lại ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của trẻ. Có thể khiến trẻ dễ mắc béo phì, rối loạn tiêu hóa, các vấn đề về tim mạch.
1.3. Một số vấn đề về sức khỏe khiến trẻ biếng ăn
Mẹ cần quan sát xem trẻ có những biểu hiện không khỏe như:
- Khi trẻ mọc răng khiến nướu sưng đau. Lúc này trẻ không còn cảm giác muốn ăn. Mẹ có thể chọn một số món nấu mềm như cháo, súp để cho trẻ ăn.
- Trẻ gặp tình trạng rối loạn tiêu hóa: đau bụng, nôn trớ, táo bón hay tiêu chảy. Tình trạng này cần được điều trị kịp thời để hồi phục sức khỏe cho trẻ.
- Trẻ bị ốm khiến cơ thể mệt mỏi, chán ăn. Tình trạng này kéo dài cơ thể dễ suy nhược, hệ miễn dịch yếu.
- Cơ thể trẻ thiếu vitamin và khoáng chất. Thiếu một số loại chất như kẽm, sắt khiến trẻ biếng ăn. Mẹ nên bổ sung vào thực đơn để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ. Một số thực phẩm bổ sung kẽm cho trẻ: tôm, thịt bò, lòng đỏ trứng.
1.4. Trẻ biếng ăn do yếu tố tâm lý
Sự thúc ép của từ gia đình khiến trẻ thấy việc ăn uống áp lực hơn. Những căng thẳng trong cuộc sống hằng ngày mà trẻ gặp phải cũng là một phần tác động khiến trẻ bỏ bữa, biếng ăn. Ngoài ra, một số trẻ hiếu động, ham chơi dẫn đến bỏ ăn. Trẻ mất tập trung khi ăn uống tạo thành thói quen dẫn đến biếng ăn.
2. Trẻ biếng ăn phải làm sao – Thực hiện chế độ ăn khoa học cho trẻ
Sau khi xác định được trẻ biếng ăn do nguyên nhân gì, mẹ cần bắt tay vào thực hiện cho bé một chế độ ăn khoa học.
2.1. Chế độ ăn với trẻ biếng ăn do bệnh
Trong giai đoạn này cho trẻ ăn những thức ăn dạng lỏng, dễ tiêu như các loại cháo, sinh tố hoa quả. Chia thành nhiều bữa nhỏ, mỗi bữa một ít. Không ép trẻ ăn nhiều một lần. Sau khi trẻ khỏi bệnh có thể xuất hiện lại cảm giác thèm ăn. Có thể bổ sung lượng thức ăn nhiều hơn cho trẻ để nhanh hồi phục.
2.2. Chế độ ăn với trẻ biếng ăn do tâm lý
Tạo thực đơn đa dạng, cho trẻ thử những món mới hấp dẫn cả về vị giác và hình thức. Có thể tạo ra các món ăn với các loại hình ngộ nghĩnh hoặc kể ra câu chuyện gắn với món ăn đó dễ thu hút trẻ. Nên có ít nhất một món ăn ưa thích trong mỗi bữa ăn của trẻ.
Mẹ có thể tham khảo các cách trang trí món ăn:
Cách tạo màu cho cơm
Cơm có thể tạo nhiều màu bằng các thực phẩm tự nhiên. Màu xanh từ nước rau cải bó xôi, tạo màu vàng từ nghệ, màu cam từ củ dền, màu tím của việt quất. Từ những nguyên liệu trên đem xay hoặc giã lấy nước cho nấu cùng gạo là tạo thành món cơm màu cho bé.
Tạo hình ngộ nghĩnh
Có thể tận dụng cơm màu sắc để nặn thành hình con vật cho bé. Màu vàng nặn thành chú gà con, chú gấu hay hình đống rơm. Cắt hai hình tròn từ rong biển sẽ tạo được đôi mắt cho con vật. Những nguyên liệu rau củ có thể trang trí thành cây xanh, khoai tây hoặc cà rốt cắt khoanh tròn thành ông mặt trời. Có rất nhiều ý tưởng mẹ có thể thoải mái sáng tạo cho bé.
2.3. Trẻ biếng ăn phải làm sao Thực hiện chế độ ăn đủ dinh dưỡng
Chế biến thức ăn cho bé phải đảm bảo đủ 4 nhóm: đạm, béo, đường, vitamin và muối khoáng. Tuy nhiên không ép trẻ phải ăn hết suất ăn. Nếu trẻ ăn chưa no có thể bổ sung thêm sữa hoặc thức ăn khác vào bữa phụ.
Nhóm thực phẩm chứa đạm tiêu biểu: thịt bò, thịt gà, tôm, trứng. Chất béo nên được bổ sung từ các thực phẩm như cá hồi, quả bơ, dầu oliu, các loại hạt óc chó, hạt lanh, hạt chia.
Nhóm chất đường bột có trong các thực phẩm như gạo, khoai, ngô, củ cải hoặc các loại đậu. Vitamin và muối khoáng có rất nhiều trong các loại rau xanh và hoa quả tươi như cam, táo, chuối.
Một số cách phối hợp tạo món ăn ngon miệng, đủ dinh dưỡng cho trẻ:
- Canh thịt bò rau củ bao gồm nguyên liệu thịt bò, cà rốt, khoai tây, giá đỗ, đậu Hà Lan. Món ăn này đầy đủ dinh dưỡng nhưng lại vô cùng đơn giản. Thịt bò thái lát, ướp gia vị. Sau đó đem xào tới khi thịt săn lại thì cho các loại rau củ vào hầm.
- Súp gà gồm có thịt gà, ngô ngọt, cà rốt, nấm hương, bột sắn. Thịt gà được băm nhuyễn hoặc xé nhỏ. Cho gà cùng cà rốt, ngô vào nồi nước luộc gà nấu tới khi mềm. Sau đó cho nấm hương vào nấu, nêm nếm gia vị. Cuối cùng hòa bột sắn với nước và cho vào nồi khuấy đều là được bát súp gà cho bé.
- Cháo tôm cà rốt gồm có tôm, cà rốt, cháo trắng. Tôm sau khi đã bỏ vỏ, băm nhỏ thì cho vào ướp với nước mắm. Cà rốt xắt hạt lựu cho vào nấu nhừ cùng cháo. Sau đó cho tôm vào khuấy đều tay, nêm gia vị, có thể cho thêm chút dầu oliu.
2.4. Hình thành thói quen ăn đúng giờ cho trẻ
Mẹ nên thông báo cho trẻ giờ ăn trước khoảng 10 – 15 phút. Không cho trẻ tự tiện ăn khi sắp đến giờ ăn. Và tránh uống quá nhiều nước trước bữa ăn sẽ tạo cảm giác no. Cho trẻ ăn đúng giờ và đặc biệt là ăn cùng gia đình sẽ tạo cảm giác hứng thú khi ăn.
2.5. Hạn chế đồ ăn vặt cho trẻ
Mẹ không nên cho trẻ ăn đồ ăn vặt thường xuyên. Thay vào đó có thể cho trẻ ăn hoa quả hay sữa chua cung cấp thêm nhiều vitamin mà vẫn giúp trẻ thấy cảm giác ngon miệng.
3.Trẻ biếng ăn phải làm sao – Sử dụng các biện pháp tâm lý kích thích trẻ ăn
Chế độ ăn khoa học sử dụng kèm với các biện pháp tâm lý giúp giảm thiểu tình trạng biếng ăn nhanh chóng:
Kiên nhẫn với con trẻ
Nhiều mẹ thấy bé quấy khóc, không ăn liền mắng con, ép con ăn. Điều này càng khiến bé sợ ăn, không còn cảm giác hứng thú với ăn. Mẹ nên kiên nhẫn và nhẹ nhàng với trẻ. Có thể đưa ra những lời khen khi trẻ ăn tốt để chúng tiếp tục phát huy.
Khuyến khích trẻ vào bếp cùng mẹ
Với những trẻ nhỏ thì mẹ nên thử hỏi ý kiến xem hôm nay trẻ thích được ăn món gì. Trẻ được suy nghĩ về món ăn mình thích nên kích thích sự hứng thú và cảm giác thèm ăn của trẻ.
Với trẻ lớn hơn có thể giúp mẹ làm những công việc bếp đơn giản như nhặt rau, rửa rau. Trẻ sẽ hứng thú hơn với những món ăn mà chúng được làm.
Thử để trẻ tự ăn như người lớn
Có nhiều trẻ có tâm lý muốn trở thành người lớn. Trẻ muốn tự ăn chứ không phải ba mẹ đút cho từng chút một. Có thể chúng sẽ dây bẩn ra quần áo. Nhưng không sao hãy để trẻ tự mình chủ động trong khi ăn. Cha mẹ có thể dạy trẻ cách tự cầm thìa, cầm đũa nhưng cần chú ý khi cho trẻ nhỏ cầm đũa vì trẻ có thể làm mình bị thương.
Cho trẻ thi ăn với người khác
Đây là biện pháp tâm lý khá hiệu quả với nhiều trẻ. Chỉ cần một người vừa thi ăn với trẻ và vừa động viên trẻ lúc ăn. Có thể khiến trẻ ham ăn hơn và muốn giành chiến thắng.
Với trẻ biếng ăn phải làm sao – trẻ bú bình?
Trẻ sơ sinh thường mất tập trung khi bú bình. Vì vậy, mẹ nên cho trẻ bú ở không gian yên tĩnh, tránh những đồ vật thu hút trẻ. Xem lại núm ti của bình sữa. Nó có thể quá to hoặc quá nhỏ, cứng thì trẻ cũng sẽ đẩy ra khi phải uống sữa. Thay bằng núm ti mềm và vừa với khuôn miệng của trẻ.
4. Trẻ biếng ăn phải làm sao – Sử dụng men vi sinh để hỗ trợ tiêu hóa cho trẻ
Nếu mẹ đã áp dụng nhiều biện pháp nhưng trẻ vẫn không cải thiện mấy thì mẹ nên cân nhắc sử dụng men vi sinh để hỗ trợ tiêu hóa cho trẻ. Men vi sinh chứa những vi khuẩn sống hoặc nấm men có lợi cho hệ tiêu hóa của trẻ.
Đặc biệt, theo các nhà khoa học, chủng Bifidobacterium chiếm tới gần 90% tỷ lệ lợi khuẩn có trong đường ruột của trẻ. Vì vậy mà chúng cải thiện được tình trạng rối loạn tiêu hóa cho trẻ. Hơn nữa, lợi khuẩn này còn có khả năng hỗ trợ và chuyển hóa các chất dinh dưỡng thành vitamin thiết yếu cho cơ thể như vitamin B kích thích cảm giác thèm ăn đối với trẻ.
Trẻ ăn ngon, hấp thụ tốt luôn là mong muốn của các bậc cha mẹ. Hy vọng bài viết trên đã giúp mẹ có những thông tin hữu ích về câu hỏi: trẻ biếng ăn phải làm sao? Bên cạnh những biện pháp về tâm lý thì một chế độ ăn khoa học kèm theo bổ sung lợi khuẩn là giải pháp tốt nhất cho trẻ biếng ăn. Hãy là người bạn đồng hành của trẻ trong những bữa ăn gia đình.
Xem thêm: 10 lý do nên bổ sung lợi khuẩn cho trẻ trong những năm đầu đời
Mọi chi tiết thắc mắc xin liên hệ HOTLINE 1900 9482 hoặc 0967 629 482.
Dược sĩ Hải Yến tốt nghiệp ĐH Dược Hà Nội, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nhi khoa, dặc biệt lĩnh vực tiêu hóa, dinh dưỡng, da liễu nhi khoa. Hiện tại Dược sĩ Hải Yến đảm nhiệm vị trí tư vấn tại FHI Việt Nam.